Cum mandatum apostolicum pro abbate Cluniacensi suscepissemus, ego Cantuariensis et Heliensis et Cicestrensis episcopi, ut tam comitem Warenne ad satisfatiendum de dampnis et injuriis quas intulerat ecclesie Lewensi, quam monachos Lewenses ad obediendum priori quem abbas eis preposuerat compelleremus, omni contradictione et appellatione cessantibus, et postmodum super principali questione, de nominatione vel electione prioris Lewensis, partibus diem assignaremus in curia, prius paci reformande inter dictos abbatem et comitem duximus insistendum, pro bono pacis quam sperabamus executionem nobis injunctam aliquandiu protelantes. Tamdem vero cum idem abbas non sine multo labore et gravi dispendio ad nos accessisset in Anglia, die quadam sibi et comiti apud Wataham prefixa, ipso et procuratoribus comitis in nostra presentia constitutis, presente etiam nuntio Cicestrensis episcopi ipsius vices agente, P., camerarius, Helias, Willelmus, Symon et Hugo, monachi Lewenses, pro se et conventu Lewensi, ex cujus parte venerant, protestati sunt in jure quod in nullo se opponebant Cluniacensi ecclesie, immo ipsi tamquam matri sue penitus adherentes parati erant eidem et abbati Cluniacensi, sicut patri et domino, omnimodam obedientiam et reverentiam exhibere. Dictis igitur monachis, ad peticionem nostram ab abbate susceptis in osculo pacis, indiximus parti comitis, ut custodes qui ad portam domus Lewensis positi dicebantur a comite removeret, ita quod salvo jure comitis, abbas et sui liberum ingressum et egressum haberent ad domum Lewensem; alioquin custodes excommunicationi supponeremus et terram comitis interdicto. Et sic dicto abbate consentiente, ob reverentiam domini regis, qui super hoc nobis scripserat, prefiximus alium diem. Cum autem abbas ad domos suas de Lewes et de Acra non post multum temporis causa visitationis accederet, comitantibus nuntiis nostris, ut videlicet providerent ne vel abbas in prejuditium comitis super querela que inter eos vertebatur aliquid attemptaret, vel comes aut homines sui eidem abbati vel suis ad domos supradictas aditum denegarent, tam ipsi quam abbas utrobique ab hominibus comitis ignominiose per violentiam sunt repulsi; unde malefactores excommunicati fuerunt et terra comitis interdicto supposita. Abbas etiam utrumque monasterium propter violentiam ibidem commissam, et quia custodes, quamvis excommunicati, in eisdem tamen morabantur domibus, interdixit. Postmodum vero cum ad diem prefixam Wigorniam venissemus, ad iteratam petitionem domini regis protractum est negotium de assensu dicti abbatis. Appropinquante autem solempnitate paschali, accesserunt ad me Cantuariensem nuntii comitis pro ipso et hominibus suis cautionem offerentes, quod super predictis injuriis ecclesie starent mandato; et sic absolutis hominibus juxta formam communem, recesserunt nuntii michi firmissime promittentes quod statim amoverentur custodes a porta Lewensi et ad submonitionem meam de premissis satisfactio fieret competenter. Verum abbate consequenter ad Lewense monasterium accedente, iterum abbati et suis ingressus et egressus monachis per violentiam est preclusus; unde propter iteratam injuriam et illusionem Deo factam, hujus sceleris complices et factores excommunicati fuerunt; et quia novissima pejora erant prioribus, non tantum terra comitis propria, verum etiam terre de feodo suo supposite fuerunt interdicto; altera vero die Londonii prefixa, presentibus dicto abbate et uxore et filio comitis cum procuratoribus ejusdem et quamplurimis baronibus terre sue, postquam diu laboravimus ad pacem, tamdem, cum difficultate maxima, de assensu predictorum et consilio multorum episcoporum et magnatum terre, qui ibidem aderant, fuit pax ad honorem utriusque partis, sicut credimus, provisa, per assensum comitis, si ad hoc posset induci, postmodum roboranda. Porro veniente die ad roborationem pacis vel executionem mandati apostolici faciendam statuta, de pace formata vel alia nichil prorsus a parte comitis renuntiatum est nobis; immo, quod grave tulimus, eadem parte comitis ad laicalem potentiam convolante, tam nobis quam abbati ex parte domini regis inhibitum est districte, ne in prefato negotio, quod ad coronam regiam pertinere dicebatur, procedere temptaremus. Cum autem nichilominus mandatum domini pape vellemus exequi, Deo magis obedire quam hominibus eligentes, nec nobis datum esset desuper in his que pacis erant proficere, pro comite contra dictum abbatem est objectum litteras quibus innitebamur nullius esse momenti, eo quod interveniente illo, qui se falso gesserat comitis procuratorem in curia, easdem impetraverat pars abbatis; unde quod si contra comitem statutum est in curia vel optentum, censendum est irritum et inane. E contrario pars abbatis executionem mandati apostolici fieri petebat instanter, maxime de obedientia priori exhibenda, proponens exceptionem de falso procuratore ad hunc articulum non pertinere; nam dominus papa precise contra monachos statuerat ut obedientiam exhiberent priori quem abbas instituerat, quos tamen in litteris suis fatebatur non habuisse procuratorem in curia. Preterea juri communi consentaneum videbatur, ut priori ab abbate preposito, qui etiam aliquamdiu in possessione fuerat prioratus, non deberet a monachis, pendente questione an rite sit institutus, obedientia denegari; precipue cum hoc idem favor religionis exigat, ne ordo depereat pro defectu prepositi, et monachi absque priore degentes ut acephali, tamquam oves sine pastore, dispersi errare incipiant et vagari. Monachi vero Lewenses, qui venerant ex parte conventus, professi sunt in jure se abbati tamquam patri et domino et ecclesie Cluniacensi subjectos et obedientes existere, nec eisdem velle in aliquo resistere vel controversiam movere; nec conventum Lewensem in electione seu nominatione sui prioris jus aliquod vendicare. Habito igitur prudentum virorum consilio, cum constaret collegam nostrum episcopum Cicestrensem interesse non posse, ego Cantuariensis et Heliensis episcopus prefatum articulum decidentes, auctoritate apostolica precepimus, juxta formam suscepti a nobis mandati, obedientiam et reverentiam magistro Alexandro, quem abbas in sepedicta domo Sancti Pancratii priorem instituerat, a monachis Lewensibus exhibendam, et quoscumque resistentes quominus pacifica possessione et administratione prioratus gauderet, omni contradictione et appellatione cessantibus, per censuram ecclesiasticam decrevimus cohercendos. Verum discretis ac religiosis personis, J[ohanne] de Bello et W[illelmo] de Ponte Roberto, abbatibus, de mandato nostro accedentibus ad domum Lewensem, ut illuc introducerent dictum priorem, tam ipsi quam prior violenter ab hominibus comitis sunt repulsi. Unde resistentes excommunicationis sunt innodati sententia, et terra comitis auctoritate apostolica supposita interdicto. Novissime vero, cum in ipsum comitem multociens et benigne commonitum parati essemus districtionem ecclesiasticam exercere, tamdem per Dei gratiam, presentibus multis episcopis et magnatibus terre, pax inter dictos abbatem et comitem est firmata ab ipsis et successoribus in perpetuum observanda, sicut plene in rescripto pacis autentico continetur. Postmodo vero ego Cantuariensis comitem et malefactores predictos super predictis injuriis veniam postulantes, quos absolvere potui, recepta ab eis solita cautione, absolvi; et eisdem injunxi penam, indicens comiti ne deinceps religiosis domibus vim inferret vel ibidem custodes apponeret; et sic, me presente et comitante, introductus est abbas in domum Lewensem, et a comite et monachis honorifice receptus, libere in eadem domo que ad suum pertinebant officium ordinavit. (Trace de sceau)