Reverentissimo patri suo ac domino ... Dei gratia abbati Cluniacensi, sui devotissimi filii et humilimi abbas et conventus de Passeleto, salutem cum reverentia omnimoda et subjectione filiali. Sanctissime paternitati vestre significamus quod patronus noster Walterius, filius Alani, domini regis senescallus, Scotie justiciarius, qui unus de potentioribus regni existit, et minacem fervorem omnibus subditis et vicinis ostendere poterit propter devocionem quam habet erga Cistersienses, frequentem tractatum nobiscum habuit ut ad ordinis ipsorum observantiam, mutato ordine nostro et habitu, nos transferre deberemus, abbatibus quibusdam illius ordinis in Scotia hoc omni nisu procurantibus, non tantum erga ipsum, sed etiam erga dominum regem nostrum, qui in tantum institit erga me abbatem, quod promisi ei, presente quodam abbate Cisterciensi, quod interponerem partes meas omni posse versus conventum nostrum de consensu illorum habendo, et quod per me non staret quin res ad effectum duceretur. Tandem dictus patronus noster cum quodam abbate Cistersiensi et aliis potentibus ad domum nostram accessit, intransque capitulum nostrum, et gentem ibidem inveniens simplicem et ovinam, tum minis, tum blandiciis, tum gravi vultu, tum magnis promissionibus possessionum et reddituum, tum promittendo quod omnes ecclesias nostras nobis per dominum papam faceret in proprios usus confirmari, de voluntate et assensu diocesanorum nostrorum et suorum capitulorum, quasdam promissiones extorsit ibidem voto suo complacentes: quia quidam timore, quidam amore, quidam condicionaliter, scilicet si in promissione possessionum et reddituum et confirmatione ecclesiarum dictis facta compensaret; quidam nullo modo consenserunt. Laicali tamen potentia confisus propter promissiones sibi taliter factas, desiderium suum effectui omnibus modis nititur mancipare magis per nephas quam fas, magis injuste quam juste, cum nunquam liberum et purum consensum capituli nostri hactenus habere posset, sed magis conditionalem vel extortum, nec consensum diocesanorum nostrorum, nec capitulorum eorumdem. Nobis etiam cotidie minatur quod nisi voto suo faveamus, omnia bona nostra devastabit, et interdicet omnibus laicis sub pena mortis et exheredacionis ne nobis serviant vel terras nostras inhabitent. Per que, nisi nobis in brevi succurrerit divina pietas, oportebit nos (quod absit!) domum nostram penitus relinquere desolatam. Preterea cum maxima instancia diocesani nostri vix voluit nobis inducias concedere usque ad reversionem ejus a concilio, quin irrueret in bona nostra devastanda. Interim autem nuncios suos ad curiam destinavit ut impetret compulsores, qui nos faciant dictas promissiones nostras observare. Quas quidem promissiones licet de facto emiserimus, de jure tamen, sicut postmodum per multos prudentes didicimus, contra professionem nostram ordini vestro factam emittere non potuimus, cum professi ita ligati sint quod sine licentia sui superioris vovere non possunt. Unde cum sanctam paternitatem vestram non deceat saltim unicum membrum vestri regiminis dolere deperditum, et diocesani nostri et capitula eorumdem non assenciant, nec abbates regni, qui de ordine nigro sunt, nec Tironensis ordinis abbates ejusdem regni, qui omnes de capitulo nostro existunt, et talis transmutatio ordinis et habitus violenter a nobis extorta in dedecus et obprobrium, non tantum Cluniacensium, sed etiam tocius nigri ordinis redundaret, et fundati simus pro majori parte in ecclesiis et cum privilegia nobis a domino papa concessa mencionem semper faciant de ordine Cluniacensi, et beneficia omnia que habemus, sive in ecclesiis, sive in terris, sive in aliis possessionibus et redditibus, fratribus nostre domus ordinis Cluniacensis sint collata, ad pedes vestre benigne paternitatis tanquam filii obediencie provoluti humiliter et devote imploramus, quatinus domus nostra, que membrum vestri ordinis est et esse desiderat, in hac instanti tempestate, per consilium vestre discrecionis et auxilium, tale remedium defensionis hac vice senciat, ut honor vester et totius ordinis illesus conservetur, et ut factum vestrum in hac parte memoriale esse debeat et a posteris trahatur in exemplum. Tantum super hoc, si placet, facientes, ne pro juvaminis vestri defectu (quod absit! et quod evenire non credimu), {corr: credimus} cum maxime de vobis confidamus, vel oporteat nos dicte inconveniencie per laicalem potenciam consentire, vel qualecumque remedium poterimus alibi invenire. Valeat et vigeat paternitas vestra semper in Domino.