In nomine Domini. Amen. Anno ejusdem M^o CCC^o, IIII^o idus maii, indictione XIII^a, pontificatus domini Bonifacii pape octavi anno sexto, per presens publicum instrumentum cunctis appareat evidenter quod cum causa seu discordia verteretur inter reverendum in Christo patrem, dominum B[ertrandum], Dei gratia abbatem Cluniacensem, et conventum ejusdem loci, ex una parte, et venerabiles ac religiosos viros, abbatem et conventum Balmenses, Bisuntinensis diecesis, necnon priores et administratores ecclesie Balmensis subditos, ex altera, tam super vicesima per undecim annos a Sede apostolica in toto ordine Cluniacensi eidem Cluniacensi ecclesie concessa, quam a dictis abbate et conventu, prioribus et administratoribus dicte Balmensis ecclesie et a curatis parrochialium ecclesiarum ejusdem dicti abbas et conventus Cluniacenses petebant et etiam exigebant, quam super subjectione omnimoda, reverentia et obedientia quas secundum compositiones hactenus habitas et privilegia Romane ecclesie, abbas et conventus Cluniacenses se habere asserebant in Balmensi ecclesia, tam in capite quam in membris, tum super expensis, dampnis et missionibus que dictus abbas et conventus Cluniacenses se sustinuisse dicebant ab hoc quod eidem abbati Cluniacensi venienti causa visitationis ad Balmensem ecclesiam visitatio tam in capite quam in membris a dictis abbate et conventu Balmensibus et prioribus eisdem subditis indebite fuerat denegata et in capiendo et detinendo Girardum, quondam priorem de Ledone, et Johannem de Ponte Alia, monachos Balmenses, qui eidem abbati Cluniacensi visitanti, ut superius est premissum, multa impedimenta, vituperia et injurias tam sibi quam sue familie irrogaverunt manifesta, tum etiam super expensis quas ipsi abbas et conventus Cluniacenses se fecisse dicebant occasione cujusdam appellationis frivole emisse per dictos abbatem et conventum Balmenses super dicta vicesima coram ... abbate Sancti Benigni Divionensis judice delegato Sedis apostolice inter dictas ecclesias diutius ventilate, necnon super expensis, dampnis ac etiam interesse que ipsi abbas et conventus Cluniacenses se fecisse asserebant occasione quorumdam monachorum suorum qui venientes ad Cluniacense capitulum generale, dictis abbate et conventu Balmensibus mandantibus seu ratum habentibus, per dictum Johannem de Pontallia, monachum Balmensem, et ejus complices capti detempti rebusque suis finite spoliati, ut dicti abbas et conventus Cluniacenses asserebant, et super expeditione dicti Girardi, quondam prioris de Ledone, et Johannis de Pontallia, quos dictus abbas Cluniacensis captos pro rebellione et inobedientia eorumdem in suo carcere detinebat. Tamdem mediantibus amicis communibus parcium predictarum, videlicet venerabilibus et religiosis viris de Karitate et de Longo Ponte prioribus, pro ecclesia Cluniacensi et venerabili patre, domino G. abbate de Ballerna, Cisterciensis ordinis, et discreto viro magistro Hugone de Montemoreto clerico, pro Balmensi ecclesia, super omnibus actionibus, querelis, discordiis, dampnis, interesse, missionibus et expensis et injuriis quibuscumque, que dictis abbati et conventui Cluniacensibus contra dictos abbatem et conventum ac ... priores Balmensis ecclesie occasione premissorum vel premissa tangentium competebant vel poterant competere quoquomodo usque ad diem presentem, presentibus et expresse consentientibus prioribus de Joa et de Dola, Bisuntinensis diocesis, monachis Balmensibus per dictum magistrum H. de Montemoreto et fratres Theobaldum de Monte Bosonis, priorem Balmensem, et Girardum de Lila, camerarium dicti monasterii, procuratorem dictorum abbatis et conventus Balmensium, habentes inter cetera ab eisdem speciale mandatum super predictis discordiis, querelis et actionibus omnibus quibuscumque concordandi, transigendi, pasciscendi, prout in litteris procuratoriis super hoc confectis, sigillisque abbatis et conventus Balmensium sigillatis, ut prima facie apparebat, mihi infrascripto publico notario constitit evidenter, presente et consentiente et infrascriptam quittationem et transactionem recipiente pro predictis abbate et conventu Cluniacensibus fratre Poncio, monacho et procuratore dictorum abbatis et conventus Cluniacensium, habente ad hoc a dicto domino abbate Cluniacensi speciale mandatum, fuit in presentia mei notarii et testium infrascriptorum super premissis omnibus actionibus et querelis et premissa tangentibus inter dictas ecclesias Cluniacensem et Balmensem pacificatum, ordinatum, compositum seu et concordatum. In primis videlicet dicti procuratores abbatis et conventus Balmensium pro se ipsis et nomine procuratorio abbatis et conventus Balmensium et priorum subjectorum eisdem, recognoscunt et confitentur se debere et se esse et fuisse obligatos ad omnimodam subjectionem, reverentiam et obedientiam secundum tenorem compositionum super subjectione Balmensis ecclesie hactenus initarum abbati et Cluniacensi ecclesie exhibendam. Quas siquidem compositiones dicti procuratores Balmensis monasterii nomine procuratorio dictorum abbatis et conventus ac priorum Balmensium approbant, ratificant promittuntque eas inviolabiliter observare. Quarum tenor sequitur in hec verba: Notum sit presentibus et futuris quod cum controversia esset, etc. Item sequitur tenor cujusdam littere in hunc modum: Noverint universi presentes litteras inspecturi, quod cum super discordia, etc. Item dicti procuratores Balmensis ecclesie appellationi facte super dicta vicesima ex parte abbatis et conventus Balmensium renunciantes recognoscunt ac etiam confitentur, nomine quo supra, se debere tanquam subjecti ecclesie Cluniacensi dictamque Balmensem ecclesiam esse obligatam, tam in capite quam in membris, Cluniacensi ecclesie ad prestandum et solvendum dictam viccesimam undecim annorum dicte Cluniacensi ecclesie a Sede apostolica concessam secundum quod alii subjecti dicte Cluniacensi ecclesie dictam vicesimam XI annorum, videlicet pro sex annis de tempore abbatis Guillelmi premortui et pro quinque annis de tempore abbatis B[ertrandi], qui nunc est, solverunt pro temporibus transactis, solventque pro subsequentibus terminis in futurum. Hoc acto et in pactum deducto inter procuratores predictos utriusque ecclesie Cluniacensis et Balmensis nomine procuratorio earumdem quod pro dicta vicesima tam preteriti temporis quam futuri et pro expensis a domino abbate Cluniacensi et missionibus inde factis, insuper pro dampnis et deperditis, expensis et interesse, missionibus et custibus quibuscumque et qualitercumque fuerit que dictus dominus abbas Cluniacensis occasione premissorum vel premissa tangentium petebat a dictis abbate, conventu et prioribus Balmensibus in judicio vel extra vel petere poterat quoquomodo predicto, procurator abbatis et conventus Balmensis pro se in quantum tangit eos et nomine procuratorio Balmensis ecclesie ac subditorum ejusdem in manu mei notarii infrascripti recipientis infrascriptas obligationes nomine et ad opus Cluniacensis ecclesie, promittunt et obligant se in quantum tangit eos et dictos abbatem et conventum, priores et subditos Balmensis ecclesie et omnia eorum bona presentia et futura de solvendo et satisfaciendo apud Cluniacum domino abbati Cluniacensi vel ejus certo mandato duo millia et quadrigenta (sic) libras Turonensium parvorum qui pro tempore current in regno Francie, terminis infrascriptis, videlicet ducentas libras Turonensium parvorum in proximo instanti Cluniacensi capitulo generali et sic deinceps annuatim solvendo ducentas libras in quolibet capitulo Cluniacensi generali quousque dicta pecunia integraliter fuerit persoluta. Ita quod si dicti abbas et conventus ac priores predicti Balmenses in totum vel in partem deficerent in solvendo pecuniam supradictam, dicti procuratores, nomine quo supra, promittunt mihi notario infrascripto recipienti nomine et ad opus domini abbatis Cluniacensis, viginti solidos parvorum Turonensium nomine pene solvendos dicto domino abbati pro qualibet septimana qua cessatum fuerit in solutione pecunie supradicte, una cum dampnis, expensis et missionibus quas occasione defectus solutionis hujusmodi ecclesia Cluniacensis incurret; super quibus dampnis, missionibus et expensis simplici assertioni domini abbatis Cluniacensis, qui nunc est aut successorum suorum, qui pro tempore fuerint, aut juramento procuratoris Cluniacensis credatur, probatione alia super hoc non exacta; promittuntque procuratores dicte Balmensis ecclesie, nomine quo supra, mihi notario infrascripto et eo modo quo supra volunt et consentiunt, quod ad requisitionem domini abbatis Cluniacensis, qui pro tempore fuerit, seu procuratoris Cluniacensis ecclesie, bona mobilia et immobilia dictorum abbatis et conventus et priorum Balmensium super hoc afficiendo et obligando, quod pro dicto debito, pena, dampno et interesse per judicem secularem vel ecclesiasticum in quorum districtu bona invenientur predicta, adrestari, capi, tantumque detineri valeant ac etiam explectari quousque dicto domino abbati Cluniacensi, qui pro tempore fuerit, de predictis omnibus plenarie fuerit satisfactum. Insuper dicti procuratores abbatis et conventus Balmensium, nomine quo supra, promittunt et abbatem et conventum Balmenses obligant, quod ipsi procurabunt et facient quod monachi Balmenses, per dominum abbatem Cluniacensem declarandi et nominandi, qui eidem venienti ad visitandum tam dictam Balmensem ecclesiam quam ejus membra, violenter et cum armis restiterunt eumque impediverunt quominus visitationis officium exerceret, ad prissionem dicti domini abbatis Cluniacensis venient, ibidemque se includent pro sue libito voluntatis et si in hoc procurando dicti abbas et conventus Balmenses fuerint negligentes vel super hoc non fecerint posse suum, ad centum marchas argenti ratione negligentie seu noluntatis hujusmodi obligati dicto domino abbati Cluniacensi tenentur, ad quas solvendas eidem per eundem modum per quem ipsi abbas, conventus et priores Balmenses et bona etiam eorumdem super articulo vicesime, dampnorum, expensarum et custium predictorum, de quibus mentio in precedentibus fuit facta, sint et remaneant obligati et simili modo sicut superius in articulo vicesime per quemcumque judicem ad predictas centum marchas, ut premissum est, solvendas possint affici et destringi. Quod si ipsi abbas et conventus Balmenses debitum suum fecerint in hoc casu, nec dicti monachi vellent ad dictam prissionem venire, sub pena predicta modo quo dictum est solvenda, dicti abbas et conventus Balmenses dictos monachos penes se non recipient in Balmensi monasterio nec in membris, nec pro monachis habebunt, nec eos modo aliquo sustinebunt, quinimo si eos per se vel per alios possint capere, tenebuntur et domino abbati Cluniacensi deliberabunt, sententias quoque que in dictos monachos per abbatem Cluniacensem fuerint promulgate servabunt et facient observari, tam in Balmensi ecclesia quam in membris. Item actum est et in pactum deductum inter procuratores predictos utriusque ecclesie Cluniacensis et Balmensis, nomine eorumdem, quod collationes de prioratibus et beneficiis et officiis quibuscumque Balmensis ecclesie subjectis per abbatem Balmensem facte remaneant in sui roboris firmitate ipsique priores et beneficiati in possessione hujusmodi prioratuum et beneficiorum minime molestentur, collatione prioratuum et beneficiorum hujusmodi per abbatem Cluniacensem tempore discordie facta aliquatenus non obstante. Girardus, quondam prior de Ledone, et Johannes de Pontallia, Balmenses monachi, qui pro suis rebellionibus et offensis manifestis in possessione dicti domini abbatis Cluniacensis detinentur, debent a possessione hujusmodi liberari completis modis et conditionibus infrascriptis, videlicet quod cum ... prior de Chaus et multi alii Cluniacensis ordinis monachi venientes ad Cluniacense capitulum generale, per dictum Johannem de Pontallia et Richardum de Pollogniaco, domicellum, et eorum complices non sine magnis injuriis capti fuerunt et detempti rebusque suis spoliati postque fidejussorem, cautiones et alias quascumque in manu dicti Richardi per se et amicos suos et parentes posuerint de redeundo ad prissionnem dicti Richardi vel alias sub certis pecunie summis se vel parentes suos, vel amicos in manu dicti Richardi vel in hoc facto sibi coadherentium obligando, predicti G., quondam prior de Ledone, et Johannes de Pontalia et eorum quilibet, antequam exeant de prissione hujusmodi, facient et procurabunt, quod omnes obligationes hujusmodi dictis monachis Cluniacensibus et eorum amicis et parentibus penitus remitterentur et se dampnis, expensis et deperditis que dicti Cluniacenses monachi per se vel per alios in captione hujusmodi incurrerint, dictus Richardus de Pollogniaco, domicellus, in manu domini abbatis Cluniacensis vel mandati sui sufficienter cavebit de reddendis et solvendis dictis monachis seu domino abbati Cluniacensi centum libras parvorum Turonensium juxta voluntatem ... prioris claustralis Cluniacensis et ... prioris de Longo Ponte si eis visum fuerit moderandum, pro emendandis dampnis, expensis et deperditis supradictis. Predictique G. et Johannes de Pontalia illis, qui res ex parte domini abbatis Cluniacensis ceperint vel in facto captionis et detemptionis eorum modo aliquo consenserint, omnes injurias et rancores remittere tenebuntur. Cavebuntque et eorum quilibet, prout erit eis possibile, competenter quod Cluniacensem ecclesiam vel monachos ordinis seu et illos qui eos ceperint vel capi procuraverint in judicem vel extra de cetero per se vel per amicos suos non debeant impetere seu et molestare. Hiis autem que premissa sunt actis et completis, dominus abbas Cluniacensis dictos G. et Johannem de Ponte Alia tenebitur de prissione hujusmodi liberare et eis in forma ecclesie a sententiis quibus ligati sunt absolutis, ponetur predictus Girardus in claustro Cluniacensi inde minime exiturus, quousque dictus Richardus de Pollogniaco ad prissionem domini abbatis Cluniacensis venerit ibidemque voluntarie se incluserit pro emendanda injuria quam per se vel per alium in capiendo et detinendo monachos Cluniacensis ordinis supradictos ecclesie et ordini irrogavit. Sciendum etiam est, quod ob honorem nobilis viri, domini Johannis de Cabilone, qui se de facto hujusmodi intromisit et ad instanciam de Karitate et de Longo Ponte priorum aliorumque compositionis hujusmodi tractatorum, dominus abbas Cluniacensis in presentia mei notarii infrascripti recipientis quittationem hujusmodi, nomine et ad opus Balmensis ecclesie, quadri[n]gentas libras parvorum Turonensium contentas in summa superius annotata predictis abbati et conventui ac prioribus Balmensis ecclesie remisit penitus et quittavit, ipsos a predicta summa quadri[n]gentarum librarum totaliter liberando. Actumque est et in pactum deductum per procuratores predictos Cluniacensis et Balmensis ecclesie, nomine quo supra, quod abbas et conventus Balmenses et priores subjecti eisdem per consensum et appositionem sigillorum suorum omnia et singula suprascripta innovabunt, ratificabunt et etiam approbabunt, dictique abbas et conventus Cluniacenses per appositionem sigillorum suorum omnia et singula supradicta innovabunt et etiam approbabunt. Quibus confectis, ut premissum est, et etiam sigillatis, abbas, priores et alii monachi Balmenses hoc humiliter postulantes a sententiis quibus per dominum abbatem Cluniacensem vel executorem vicesime sunt ligati, in foro ecclesie per dominum abbatem Cluniacensem vel eum, cui super hoc commiserit vices suas, absolvantur, interdictum etiam in Balmensi ecclesia positum removeatur omnino et omnes injurie et rancores dictis abbati et conventui et prioribus Balmensibus ex parte Cluniacensis ecclesie penitus remittantur et super promissionibus dicti procuratoris, nomine quo supra, requisiverunt me infrascriptum publicum auctoritate apostolica notarium quod eis conficerem publica instrumenta. Actum dicte compositionis in logia hospitii Cluniacensis prope capellam dicti hospicii anno, indictione et IIII^o idus maii, quibus supra, presentibus testibus videlicet venerabili patre domino Guillelmo, abbate de Ballerna, Cisterciensis ordinis, magistris Hugone Guichardi, Bernardo Pellipario, Johanne de Lafay, Petro Carpentarii jurisperitis, Bartholomeo de Castro et Guidone de Balma, clericis et pluribus aliis fidedignis. Actum vero dicte quittationis et remissionis factarum per dominum abbatem Cluniacensem abbati, conventui et prioribus Balmensis ecclesie de quadri[n]gentis libris Turonensium parvorum, ut superius continetur, in camera dicti domini abbatis Cluniacensis, anno et IIII^o idus quibus supra, presentibus priore de Longo Ponte, priore claustrali Cluniacensi, magistris Hugone Guichardi, Bernardo Pellipario et Petro Carpentarii predictis. (Seing du notaire).

Ego vero Andreas de Kadrellis clericus, sacrosancte Romane ecclesie publicus auctoritate notarius, qui premissis compositioni, quittacioni et remissioni et aliis supradictis factis et habitis, apud Cluniacum, anno, IIII^o idus maii et locis predictis presens interfui rogatus, hoc presens publicum instrumentum manu propria scripi et in formam publicam redegi et signo meo signavi.